شفای مهرطلبی یا سرویس دهی افراطی به دیگران

مهرطلبی یا سرویسدهی افراطی به دیگران
نویسنده: مرضیه وفایی/ روان شناس
این نوشتار دربارهی این موضوعات توضیح خواهد داد:
- تفاوتهای رفتار مهرطلبانه با تبادل مهربانی سالم
- نشانههای رفتارهای مهرطلبانه
- پیامدهای رفتارهای مهرطلبانه
- پیشنهادهایی برای کاهش رفتارهای مهرطلبانه
همهی ما نیازمند محبت، مهربانی، حمایت هستیم. مهروزری و مهربانی رفتارهایی است که به شکل سالمی با دیگران داریم. وقتی محبت یا حمایت میکنیم، احساس دوطرفهی خوشایند به دلیل برآورده شدن نیاز عاطفی طبیعی ایجاد میشود. یعنی هم ما و هم طرف مقابل احساس رضایت داریم.
مهرورزی چه چیزی نیست؟
- محبت کردن ما از روی ظاهر و نمایشی نیست.
- احساس اجبار در مهرورزیدن نداریم بلکه خودخواسته و دلی است.
- دایما حساب و کتاب نمیکنیم که من چه اندازه مهربانی یا حمایت خرج کردم.
مهرطلبی چیست؟
گاهی ممکن است تعریفهای ناسالمی از محبت کردن، یا روش مهرورزیدن داشته باشیم. میخواهیم به دیگران محبت داشته باشیم یا از آنها حمایت کنیم اما دچار اشتباه میشویم. در نتیجه رفتار سالمی مانند «مهرورزیدن« میتواند تبدیل به رفتار ناسالمی به نام «مهرطلبی« شود.
نشانههای رفتارهای مهرطلبانه
- نه گفتن برای شما دشوار است.
- بیشتر وقت شما صرف رسیدگی به خواستههای اطرافیانتان (اعضای خانواده، دوستان، در محل کار همکاران) میشود.
- به گرفتن تایید یا تحسین شدن از دیگران بسیار وابسته یا نیازمند هستید.
- تحمل بالایی نسبت به بدرفتاریهای دیگران دارید.
- شما و طرف مقابلتان هر کسی که میخواهد باشد. معمولا یک نفر که شما باشید»سرویس دهنده» و دیگری «سرویس گیرنده» است.
- یعنی به طور غالب، اکثر اوقات شما بیشتر و به صورت قابل توجهی محبت، تحسین، تعریف، توجه، حمایت میکنید و طرف مقابل غالبا گیرندهی سرویسهای شما است.
پیامدهای رفتارهای مهرطلبانه
نخست: بزرگترین و مهمترین پیامد رفتارهای مهرطلبانه محرومیت شما از تجربهی رابطهی سالمی است که در آن نیازهای شما و طرف مقابل به طور منصفانهای برآورده میشود. پس اگر رفتارهای مهرطلبانهای دارید همواره شاکی خواهید بود از اینکه خوبیهایتان در مقابل دیگران برگشت ندارد. یعنی یک طرفه است.
دوم: تقویت پرتوقعی، خودخواهی و بدرفتاریهای دیگران!
شما ناخواسته باعث تقویت و افزایش رفتارهای خودخواهانه ی اطرافیانتان می شوید.
سوم: فاصله گرفتن آدمهایی که آرزوی نزدیک شدنشان را دارید.
شما ناخواسته دیگران را از خود دور میکنید.
یک دلیل مهم آن پیغامهای ناخواسته و پنهان در رفتارتان است!
پیام های پنهانی که فرد مهرطلب به دیگران میدهد:
- خواهش میکنم مرا دوست داشته باش.
- من خیلی آدم خوبی هستم.
- من خیلی با حال و جذابم.
- من برایت کارهایی میکنم که هیچ کس! در عوض مرا فقط دوست داشته باش و با من بمان.
اما چه باید کرد؟
پیشنهادهایی برای کاهش رفتارهای مهرطلبانه
نخست: فرد مهرطلب در مورد چند موضوع باید بازاندیشی، مطالعه و تمرین کند و در بهترین حالت از یک روانشناس یا مشاور کمک بگیرد.
- عزت نفس، اعتماد به نفس، خودارزشمندی
- مهارتهای خود مراقبتی
- مهارتهای ارتباط موثر و مرزبندی در روابط
- مهارت جرات ورزی
دیگر: در این مورد، کمک گرفتن از یک روانشناس و مشاور ضروری به نظر میرسد برای کار کردن روی مسائل عمیقتر مانند احساسات یا باورهای بنیادین رفتارهای مهرطلبانه که مرتبط با ترسها، احساس گناه است.
ترس و نگرانیهای یک فرد مهرطلب از چه چیزهایی است؟
ترس از طرد، ترس از تنها ماندن، ترس از آسیب دیدن اطرافیان مهم
احساس گناه نسبت به چه چیزهایی؟
یکی از ویژگیهای بارز افراد با رفتارهای مهرطلبانه تجربهی احساس گناه است.
احساس گناه از رنج و ناراحتی دیگران به ویژه آدمهای مهم زندگی، احساس گناه از اشتباهها و خطاهای دیگران.